Harrie Smeets: 'Ik heb altijd met het besef van de dood geleefd'

In de podcast Het ene moment gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met bisschop Harrie Smeets. Vorig jaar werd er een hersentumor bij hem ontdekt, de vooruitzichten zijn niet goed. In een persoonlijk gesprek blikt hij terug op zijn leven. En hoe gaat hij om met dat ene moment, dat alles veranderde; zijn diagnose? Wat heeft dit gedaan met zijn geloof?

"Ik ben geroepen om priester te worden, maar het was pas bij het einde van de middelbare school dat het voor de eerste keer door mijn gedachten schoot", zegt bisschop Harrie Smeets in Het ene moment. "Ik ben Nederlands gaan studeren in Utrecht en heb daar een mooie tijd gehad. Maar ik kan de dag, de tijd en het uur nog herinneren dat de roeping doorbrak."

"Tijdens een jongerenreis was een boeteviering met gelegenheid tot persoonlijke biecht. Gedreven door de Heilige Geest, biechtte ik daar voor de eerste keer. Ik kwam naar buiten en dacht: hoe is het mogelijk dat dit je vergeven wordt? De absolutie die je krijgt, wat een bevrijding en verlossing. Ik werd uitgenodigd voor de biecht, maar waartoe nodigde Christus me eigenlijk uit? En toen realiseerde ik me dat ik werd uitgenodigd voor wat ik al langer had laten liggen, maar waar ik voor weg was gerend. Dat was voor mij het zetje om naar Rolduc te gaan en voor het priesterschap te gaan."

Diagnose

Vlak na zijn diagnose lag Harrie Smeets in bed. "Ik was er heel rustig onder. Ik heb heel vaak aan ziekbedden gestaan. Middenin de nacht, soms overdag. Soms met familie, soms met mensen alleen die aan het sterven zijn. Alsof de dood je midden in de nacht in het gezicht staarde als je bij iemand geroepen werd. Ook ik dacht nu dat het zover was, dat het voorbij was. Maar ik heb nooit de vraag gesteld hoe lang ik nog heb."

Zelf heb ik heel vaak aan een ziekbed gestaan

"Er is bij mij altijd een besef van de dood geweest", zegt de bisschop in Het ene moment. "Dat is eigenlijk niet veranderd door mijn ziekte. Mijn oma is 61 geworden, zij had toen tien kinderen op de wereld gezet. De waarde hangt niet van de lengte van het leven af. Niemand weet wanneer je aan de beurt bent. Ik kan niet zeggen dat het me moeilijk valt. We zijn een jaar verder, ze hebben blijkbaar goede medicatie gevonden. Ik kan morgen weg zijn, maar ik weet ook goed dat het nog wel even kan duren en dat ik misschien nog wel even heb."

Verrijzenispreken

Recent schreef bisschop Smeets een bundel verrijzeningspreken. "We kunnen horen, proeven, voelen, ruiken en zien. Maar wil dat zeggen dat dat alles is? We gaan een leven tegemoet dat die grenzen van onze zintuigen overstijgt. Hoe ziet dat eruit? Met die vragen kun je aan de slag."