Wat geloven de Oranjes?

De tijden van ‘God, Nederland en Oranje’ lijken voorbij, maar ons koningshuis is nog altijd verbonden met de kerk en het christelijk geloof. Hoe? We vragen het aan Blauw Bloed-redacteur Arjan Mitzer, die de Oranjes al jaren op de voet volgt.

“Het koningschap spreekt tot de verbeelding,” legt Arjan uit. “Veel meer dan het presidentschap. Dat geldt zowel voor gelovige als ongelovige Nederlanders. Voor veel christenen komt daar iets bij. Ze zien de monarchie als iets Bijbels, een instituut dat door God is ingesteld. Nu leeft de gedachte van het ‘drievoudig snoer’, waarbij God, ons land en het koningshuis sterk bij elkaar worden gebracht, tegenwoordig veel minder dan vroeger. Zelfs bij orthodox-protestantse christenen wordt die gedachte minder populair. Toch zien we als christenen graag dat de Oranjes het geloof serieus nemen.”

Biddagbrief Wilhelmina

Misschien willen we dat soms iets te graag. Zo voelden veel mensen zich bemoedigd door de van geloof doorspekte ‘Biddagbrief’. Die zou door Juliana zijn geschreven in opdracht van Wilhelmina, om het Nederlandse volk te bemoedigen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar helaas, daarover bestaan terechte twijfels. Wilhelmina zou een brief nooit laten afsluiten met ‘vriendelijke groeten’.

Dichten we de royals te veel geloof toe?
“Anders dan Beatrix, die de Haagse Kloosterkerk bezocht, zijn Willem-Alexander en Máxima geen regelmatige kerkgangers. Opvallend is dat Beatrix bij haar inhuldiging liet zingen: ‘Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heren hand’. Haar zoon zei aan het begin van zijn koningschap: ‘Wat de toekomst brengen moge, dat weet geen mens.’ Toch neemt hij het geloof serieus, maar het is voor hem – en de andere Oranjes – iets persoonlijks.”

Minderheid

“Daarom laten ze er niet veel over los. Sommige mensen vinden dat jammer, maar we mogen ons ook best afvragen of ze zich er wel meer over zouden moeten uitspreken. Want de koning vertegenwoordigt niet alleen de christenen, die inmiddels ook nog eens een minderheid in ons land vormen.”

Willem-Alexander neemt het geloof serieus, maar het is voor hem iets persoonlijks

Hij is koning van alle Nederlanders.
“Ja, ook van hindoes, moslims en atheïsten. Daarom zal hij zich in zijn kersttoespraak, die hij houdt als christenen de geboorte van Jezus vieren, altijd richten tot alle inwoners van ons land. Dat doet hij in herkenbaar, normaal taalgebruik. Ook een verdienste van zijn uitstekende speechschrijver Jan Snoek, die de diensten van de Jacobikerk in Utrecht bezoekt.”

Wat krijgen de Oranjes in hun jeugd mee over het geloof?
“Geloof vormt een belangrijk onderdeel van de opleiding van een toekomstige koning of koningin,” vervolgt Arjan. “Ook Amalia krijgt deze vorming in gespreksgroepen waarin ze met een dominee, maar ook met een imam over zingevingsvraagstukken praat. Een zorgvuldig uitgekozen gezelschap, want ook zij zal ooit koningin van iedereen zijn.”

Leven met een 'beperking'

De opvattingen van een vorst – over bijvoorbeeld politiek – moeten privé blijven. “In dat verband gaf Willem-Alexander tijdens een werkbezoek een mooi, raak antwoord op een vraag van een jongen met het syndroom van Down: “Hebt u ook een beperking?” – “Ja, ik mag niet alles zeggen wat ik wil.”