Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘Ga niet als vrijwilliger naar een kindertehuis’

Campagne WeesWijs roept jongeren op

Voordat de coronacrisis uitbrak, reisden jaarlijks naar schatting duizenden enthousiaste jongeren vanuit Nederland naar kindertehuizen in ontwikkelingslanden om daar tijdelijk vrijwilligerswerk te doen. De campagne WeesWijs, gelanceerd door Better Care Network Netherlands (BCNN), wil dit soort reizen met klem ontmoedigen. “Je doet er – onbedoeld – meer kwaad mee dan goed.”

Deel:

“Om hun aandacht te prikkelen, roepen we jongeren via allerlei social-mediaberichten juist op om er echt te zijn voor hun naasten en mee te gaan met een vrijwilligersreis naar een weeshuis,” legt campagnecoördinator Susanne Jonker uit. “Als ze ‘toehappen’, ontdekken ze op Weeswijs.nu welke schadelijke gevolgen deze kindertehuizen én dit vrijwilligerswerk hebben. Er zijn wereldwijd pakweg driehonderd wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat opgroeien in zo’n tehuis, hoe goed de zorg ook is, per definitie schadelijk is voor de fysieke groei, cognitieve ontwikkeling en mentale gezondheid van deze kinderen. Dat terwijl opgroeien in een gezin wenselijk én vaak mogelijk is.”

Wat is het grootste probleem?
“Onveilige hechting. Ze groeien op zonder hun ouders – tachtig à negentig procent is overigens geen wees –, wat al traumatisch is. Soms leven ze met wel honderd lotgenoten in zo’n tehuis. Vaste verzorgers houden het zware werk vaak niet vol, waardoor de kinderen steeds weer afscheid moeten nemen. De tijdelijke vrijwilligers doen leuke dingen met hen, maar vertrekken vervolgens óók. Het gevolg? Ze vertrouwen niemand meer en ontwikkelen een negatief zelfbeeld: ‘Ik ben het niet waard om van gehouden te worden.’ Velen komen later zelfs in de prostitutie terecht en worden op allerlei manieren uitgebuit. Deze trieste realiteit moeten we zien te voorkomen.”

Tachtig à negentig procent van deze kinderen is helemaal geen wees

Wrang dat wereldwijd zo’n zes miljoen kinderen opgroeien op zulke plekken.
“Inderdaad. Want mits hun gezin de juiste ondersteuning krijgt, is dat voor verreweg de meesten helemaal niet nodig. Veel grote hulporganisaties – in Nederland bijvoorbeeld Red een Kind – hebben daarom gelukkig al een omslag gemaakt naar andere vormen van zorg, waarbij kinderen in een gezinssituatie opgroeien, wat trouwens een formeel kinderrecht is.”

Lees ook: Oudere vrouwen worden in veel landen gemarginaliseerd
Lees ook: Oudere vrouwen worden in veel landen gemarginaliseerd

Veel kindertehuizen zijn opgericht vanuit particuliere initiatieven.
“Klopt, uit cijfers van Buitenlandse Zaken blijkt zelfs dat er veertien- à zeventienhonderd van zulke particuliere initiatieven zijn. Vooral daar is nog een wereld te winnen. In het Zuiden wil men ook van deze tehuizen af. In bijvoorbeeld Rwanda, Kenia, Cambodja en Nepal is het inmiddels overheidsbeleid: kinderen zo veel mogelijk binnen het gezin ondersteunen. Maar particuliere initiatieven blijven soms onder de radar, omdat deze tehuizen niet officieel geregistreerd zijn. Dan wordt het overheidsbeleid dus gefrustreerd door de goede bedoelingen van ons, westerlingen, om daar kindertehuizen neer te zetten. De afgelopen maanden zijn daarover Kamervragen gesteld.”

Jullie zeggen dus: wees wijs, ga niet?
“Ga in ieder geval niet naar een kindertehuis; daarmee doe je kwetsbare kinderen – ongewild – meer kwaad dan goed. Gelukkig zijn er uitstekende alternatieven, binnen en buiten Nederland. Ongelofelijk gaaf natuurlijk dat jongeren zich willen inzetten voor kwetsbare kinderen. Maar we hopen dat zij ‘het goud’ van enthousiasme en talenten willen inzetten op plekken waar ze wérkelijk goed kunnen doen.”

Beeld: Red een Kind

Geschreven door

Gert-Jan Schaap

--:--