Film kijken in de stille week: ‘Babettes Gæstebud’
‘Het is volbracht’
In aanloop naar Pasen zocht Pieter-Jan Rodenburg films uit die iets van God laten zien. Ze sluiten allemaal aan bij een van de kruiswoorden. Dit keer is dat de film ‘Babettes Gæstebud’ bij het kruiswoord: ‘Het is volbracht.’ Naar verluidt is het een van de lievelingsfilms van paus Franciscus.
Als je je dochters vernoemt naar Martin Luther en Philip Melanchton (Martina en Philippa), ben je een serieus man. En dat is de Zweedse dominee uit Babettes Gæstebud. Hij voedt zijn dochters op met het idee dat het geestelijke telt; zelfs aardse liefde leidt af van het leven met God. Dus zweert de ene dochter haar liefde voor het zingen af, en de andere voor een jonge, knappe luitenant. De twee zussen leven sober en vroom in de kleine, gelovige dorpsgemeenschap; ook nadat hun vader is overleden. De enige luxe die ze hebben, is een Franse huishoudster, Babette.
Pieter-Jan Rodenburg: “Een goede film kan je iets van God laten zien. Met ‘een goede film’ bedoel ik niet per se een film die gemaakt is door een christen voor een christelijk publiek met een christelijke boodschap en een christelijke moraal. Ik bedoel vooral een film die je op een nieuwe manier laat kijken naar mensen. Een goede film is dus niet per se een moralistische film; het is een menselijke film.
De zeven films die ik voor deze week heb geselecteerd zijn grotendeels gemaakt door mensen die zich niet afficheren als christen, en de mensen erin maken grove fouten die vaak ook nog eens expliciet worden getoond. Maar in iedere film ontdek je iets van God, omdat je meeleeft met een persoon die – expliciet of impliciet – iets van echt Leven, van God ontdekt.”
In de eerste helft van de film maken we kennis met deze dorpsgemeenschap, eind 19e eeuw. Sobere, hardwerkende, godvrezende mensen – maar ook een plek waar afgunst en haat heerst. Tot Babette op een dag de loterij wint. Ze besluit een gigantisch, gastronomisch feestmaal voor het dorp te bereiden.
Als je geen trek krijgt van deze film, is er iets mis met je smaakpapillen. Maar deze film (naar een boek van Isak Denisen, die ook Out of Africa schreef) gaat natuurlijk over iets diepers. Over genade. Waar veel mensen de maaltijd verspilling vinden (de boeren proeven het verschil niet tussen een wijn uit 1840 of 1860, je moet leren afzien van voedsel, met het geld zou zoveel beters gedaan kunnen worden). Maar Babette zet door en geeft iets wat boven het bevattingsvermogen van anderen uitgaat.
Jezus zei: ‘Het is volbracht’. Dat ene woord (in het Grieks) bevat een wereld die ver boven ons verstand gaat. Een cadeau waar we de waarde niet van snappen. Smaken die we nooit geproefd hebben, vreugde waar we net een beginnetje van ervaren.
Er is maar één ding dat we kunnen doen. Aanvaarden en genieten. Proef en geniet de goedheid van God.
Babettes Gaestebud (Babettes Feast) te bekijken bij HBO of AppleTV
Geschreven door
Pieter-Jan Rodenburg
