Ga naar submenu Ga naar zoekveld

‘Die schoten en het geschreeuw hoor ik nog steeds’

Steve uit Nigeria overleefde een islamitische terreuraanval

Gemiddeld sterven dagelijks minstens dertien Nigeriaanse christenen door geweld van extremistisch-islamitische groeperingen. Steve (35), die theologie studeert in Amsterdam, kan erover meepraten: ternauwernood overleefde hij eind 2012 een terreuraanval. Toch wil hij terugkeren – en vergeven. “Mijn familieleden zeggen: blijf daar; het is te gevaarlijk.”

Deel:

Sinds ruim een jaar studeert Steve fulltime theologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam (omdat hij in zijn moederland tot de beste studenten van zijn predikantenopleiding behoorde, kreeg hij de mogelijkheid hier verder te studeren). Om deze studie te bekostigen, de huur van zijn flat te betalen en zijn gezin te onderhouden, werkt hij bovendien nog eens 32 uur per week bij een onlinesupermarkt in Amsterdam.

Emotionele hereniging

Zijn vrouw en hun beide kinderen (0 en 3 jaar) zijn eind 2020 vanuit Nigeria ook naar Nederland gekomen, zoals deze video van EO Metterdaad over hun emotionele hereniging laat zien:

(Tekst loopt door onder de video)

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

‘Afgeslacht, als dieren’

In eerste instantie maakt Steve een wat timide, zelfs verdrietige indruk. Geen wonder: als hij nadenkt over wat christenen in zijn moederland Nigeria meemaken, loopt zijn hart over van verdriet. “Ik schat dat ik de afgelopen jaren al tussen de tien en de vijftien familieleden heb verloren,” zegt hij. “Afgeslacht, als dieren. Ik denk iedere dag aan mijn familie in Nigeria.”

Christenen zijn hun voornaamste doelwit

Jaar in, jaar uit

Moordend, brandstichtend, plunderend, kidnappend en verkrachtend zaaien zwaarbewapende milities van Boko Haram, de Fulani-stam en andere islamitische terreurbewegingen dood en verderf in Nigeria. Jaar in, jaar uit. “Christenen zijn hun voornaamste doelwit. Maar ook in hun ogen gematigde moslims zijn hun leven niet zeker.”

Meer dan 500 mensen

Steve uit Nigeria Metterdaad op een trap

“Sommige christenen in Nigeria worden letterlijk in stukken gehakt,” vervolgt hij. “Alleen al in het gebied waar ik vandaan kom, zijn de afgelopen maanden meer dan vijfhonderd mensen gedood; de meesten waren christen,” vertelt Steve. “Elke dag kunnen er nieuwe moordpartijen plaatsvinden. Misschien wordt er op ditzelfde moment wel iemand gedood.”

'De wereld moet het weten'

Door wat hij eind 2012 zelf heeft meegemaakt, raakte Steve zwaar getraumatiseerd. Al kost het hem zichtbaar pijn en moet hij zijn tranen bedwingen, toch wil hij erover praten: “De wereld moet weten wat Boko Haram, de Fulani’s en andere terreurbewegingen aanrichten in de naam van hun religie.”

Direct na de kerstdagen

In gedachten keert hij terug naar de avond van 27 december 2012, direct na de kerstdagen. Hij studeerde destijds al twee jaar aan het seminarie en werkte tegelijk als pastor in een christelijke gemeente. “In een andere plaats, vlak bij mijn eigen dorp, bezocht ik een vriend die bijna familie voor me is. Het was al donker, ergens tussen acht en negen uur. Op de een of andere manier voelde ik me op een gegeven moment niet meer veilig; ik zei – met nadruk – tegen hem: ‘Laten we weggaan.’”

Zwiepende lichten

Steve Nigeria Metterdaad bij een boom

Nog geen twee minuten later brak de hel los. “Plotseling hoorden we overal geweerschoten – inclusief mitrailleurs – en geschreeuw.” Tegelijkertijd viel alle elektriciteit uit en was het op slag pikkedonker, op de zwiepende lichten van zaklantaarns van de aanvallers na.
“Net als iedereen die op straat was, lieten we ons direct op de grond vallen terwijl de kogels om onze oren vlogen. Iedereen zocht dekking, radeloos. Wij kropen richting de bossen.”
Hij wrijft met zijn handen over zijn gezicht. “Er werden veel mensen gedood.” Zijn blik glijdt naar het raam naast hem: boven de flats hiernaast rijst een bleke maan. “Het was net zo’n avond als nu, dus je kon nog wel wat zien. Misschien zeventig meter verderop zag ik de aanvallers, die herhaaldelijk Allahoe akbar schreeuwden: ‘Allah is de grootste’.” Hij schudt zijn hoofd. Zwijgt. Secondelang.

Over de grond

“Die schoten en dat geschreeuw hoor ik nu nog steeds,” zegt hij als hij weer opkijkt. “Ze schoten mensen dood, ook personen die ik nog geen uur daarvoor had gesproken.” Stilte.
“Mijn vriend en ik kropen over de grond naar de bossen, en we zetten het daarna – gebukt – op een rennen. Een heel stuk, naar de bush.”
Met wild bonzend hart, wijd opengesperde ogen en nog nahijgend staarde Steve vanuit het donkere bos naar het dorp dat ze ontvlucht waren. De aanvallers – Fulani’s – trokken er nog steeds schietend, brandstichtend en plunderend rond, op zoek naar nieuwe slachtoffers. En naar buit.

‘We waren met velen’

Met hoeveel anderen ze in het bos hebben overnacht, weet Steve niet. “Maar we waren met velen. Honderden. Ook vrouwen, kinderen, baby’s en ouderen. Wie waren er dood, en wie leefden er nog in het dorp? Wie verscholen zich misschien nog op andere plekken? We wisten het niet. Iedereen was bang dat de aanvallers ons alsnog zouden ontdekken en vermoorden. En dat de kinderen zouden gaan huilen.”

Ik geloof dat Jezus ook hen liefheeft

Dieper dan angst

De Fulani’s bleven nog urenlang schieten voordat ze de aftocht bliezen, brandende huizen, winkels en talloze lijken achterlatend. “Wat ik in die avond en die nacht heb ervaren, gaat dieper dan angst. Ik dacht dat ik al dood was… Een enorm traumatische ervaring.” Hij schudt zijn hoofd. “Verschrikkelijk. Verschrikkelijk.”

Terugkeren naar Nigeria

Staand portret van Steve Metterdaad Nigeria 2021

Dat hij er inmiddels over kan praten en dat de nachtmerries langzaam maar zeker zijn weggeëbd, ziet hij als een wonder van Gods genade.
Een wellicht nog groter wonder? Steve geeft aan dat hij geen enkele haat koestert voor de extremistische moslims die hem en zijn medechristenen in Nigeria naar het leven staan, en al talloze gelovigen hebben vermoord. Sterker nog: hij wil hen vergeven.
“Christus roept ons op onze vijanden te vergeven, lief te hebben en voor hen te bidden,” zegt hij. “Dat wil ik doen. Jezus heeft ook deze moslimterroristen lief. Ik haat hen niet omdat ze moslims zijn; ik houd van ze omdat zij mensen zijn – net als wij geschapen naar Gods beeld.”
Na afronding van zijn studie aan de Vrije Universiteit (“hopelijk in 2022”) wil hij terugkeren naar Nigeria. Met zijn vrouw en kinderen. Ondanks de gevaren, waar hij zich haarscherp van bewust is.

Bovenaan de dodenlijsten

Voorgangers staan zelfs bovenaan de dodenlijsten van Boko Haram en andere terreurgroepen. “Mijn familieleden en vrienden waarschuwen me. Zij zeggen: ‘Blijf toch in Nederland, Steve; het is veel te gevaarlijk om hiernaartoe te komen.’ En dat snap ik. Maar er is een kracht, diep in mij, die zegt dat ik tóch terug moet gaan. Al kost het me misschien mijn leven, ik wil zaadjes van verandering planten in mijn moederland.”

Steve, Nigeria en EO Metterdaad

Vier afleveringen lang vraagt EO Metterdaad in deze periode aandacht voor de nijpende situatie van christenen in Nigeria, in samenwerking met Open Doors, SDOK (Stichting de Ondergrondse Kerk) en Kerk in Actie. Op 27 februari vertelt Steve zijn aangrijpende verhaal aan EO-directeur Arjan Lock.
Metterdaad.nl/nigeria

Beeld: Ruben Timman

Geschreven door

Gert-Jan Schaap

--:--