Ga naar submenu Ga naar zoekveld

EO-podcast ‘Alle registers open’: verhalen over de koning der instrumenten

Elsbeth Gruteke spreekt organisten over de liefde voor het vak

In de nieuwe EO-podcast ‘Alle registers open’ spreekt presentator Elsbeth Gruteke met organisten over hun vak. Wie zijn de mannen en vrouwen die vaak verborgen zitten achter het kolossale instrument? Wat inspireerde hen om orgel te gaan spelen en welke betekenis heeft de muziek voor hen?

Deel:

In de eerste afleveringen vertellen Willeke Smits en Geert Bierling hun verhaal, dat – uiteraard – wordt omlijst met orgelmuziek. “Dingen die je niet kunt verwoorden, kun je wel met muziek teweegbrengen”, zegt Willeke Smits in de eerste aflevering van ‘Alle registers open’. Presentator Elsbeth Gruteke vertelt: “Het bespelen van een orgel vraagt om toewijding en bijzondere vaardigheden. We horen vaak de prachtige klanken: soms ingetogen, dan weer heel uitbundig. Maar ik ben benieuwd naar de persoon áchter het orgel. In deze podcast vraag ik van wie ze het vak hebben geleerd en probeer ik te ontdekken wat hen drijft en welke muziek hen raakt.”

Dienstbaar aan het orgel

Willeke was ruim 17 jaar organist in de Tuindorpkerk in Utrecht en is nu verbonden aan de Hooglandse Kerk in Leiden. “De klank van een orgel vind ik al ontzettend heilzaam om te horen. Laat staan om er zelf op te mogen spelen.” Aan Elsbeth Gruteke vertelt ze hoe ze – dankzij haar vader en de prachtige klanken van ‘Stille Nacht’ – al op jonge leeftijd enthousiast was over het orgel. Als organist beweegt ze graag tussen de klassieke en lichte muziek. Een voorkeur heeft ze niet: “Ik vind het belangrijkste dat het orgel goed tot zijn recht komt.”

Borstkanker

Openhartig vertelt Willeke dat er vorig jaar borstkanker bij haar werd geconstateerd. “Juist op die momenten heb ik me heel erg vast kunnen houden aan de liturgie. Aan het in de kerk zijn. Ik heb vaak meegemaakt dat ik me heel belabberd voelde als ik op zondagochtend binnenkwam, maar dat ik me na de dienst echt veel beter voelde.”

Emotioneel

Ook na de laatste chemokuur had Willeke muziek gepland. “Ik kan makkelijk de Toccata uit de vijfde Symphony van Widor doorprogrammeren, dacht ik. Maar ik had heel veel last van bijwerkingen. Ik voelde me steeds zieker worden”, vertelt ze - hoorbaar geëmotioneerd. “Maar ik heb de Toccata toch gespeeld. Dat was heel bijzonder en emotioneel.”

‘Het hemelse en het aardse’

In de tweede aflevering maakt de luisteraar kennis met organist Geert Bierling. Zijn muzikale leven is nauw verbonden met de Pelgrimvaderskerk in Rotterdam Delfshaven. Als kleine jongen was hij al onder de indruk van het Bätz-Witteorgel dat hij daar hoorde. Later werd hij de vaste organist in diezelfde kerk en daar ontdekte hij zijn eigen stijl. Ook nu hij stadsorganist van Rotterdam is, komt hij nog steeds graag in Delfshaven. Op deze plek vol herinneringen praat Geert met Elsbeth Gruteke over zijn pogingen om het hemelse en het aardse in zijn muziek te verbinden.

De podcast ‘Alle registers open’ is te horen via nporadio4.nl/podcasts of via jouw favoriete podcastapp (zoals NPO Luister).

Geschreven door

Miriam Duijf

--:--