Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Uren, dagen, maanden, jaren, vliegen als een schaduw heen

Meditatie van Andries Knevel over Psalm 90

Ik weet het nog van vroeger. En misschien u ook. Tegen kwart voor twaalf op oudejaarsavond pakte mijn vader met een plechtig gebaar de Bijbel en las hij Psalm 90. En soms stokte hij dan even bij vers 10.

Deel:

Het uitnemendste van die is moeite en verdriet”. Daarna ging hij bidden. En dat deden wij als kinderen met een oog op de klok. Want hij zou toch niet door twaalf uur heen bidden, en zo het ultieme vuurwerk moment verknoeien? Maar meestal ging het goed.
Misschien heeft u deze goede gewoonte ook nog. Wij in ieder geval nog wel.

Wijsheid

Psalm 90 wordt de oudejaarspsalm genoemd. En dat is wel terecht. Geen psalm in de Bijbel heeft het zo over de vergankelijkheid en eindigheid van het leven. Leest u hem er maar op na. Zeventig, ja tachtig jaar en dan heb je het wel gehad. Ons leven is een zucht.

De kerntekst in deze psalm is vers 12. "Leer ons onze dagen tellen dat wij een wijs hart bekomen". Mozes bidt God om wijsheid. Wijsheid van boven, en die komt in de weg van bezinning, van reflectie, van het dagen tellen. En als we dan iets van deze wijsheid mogen ontvangen, wat zien we dan? Psalm 90 geeft zelf het antwoord.

In de eerste plaats zien we de vergankelijkheid van het leven. "Uren, dagen, maanden jaren, vliegen als een schaduw heen". In de hectiek van de tijd waarin we leven, is het goed om hierbij stil te te staan. Dat maakt ons mensen die in afhankelijkheid van God willen leven en die proberen niet op te gaan in de waan van de dag.

Moeite en leed

In de tweede plaats, zegt Mozes, zien we door deze wijsheid onze zonden. En dat zegt hij in heftige woorden.”Wij komen om door uw toorn, want u heeft onze zonden voor u geleid”.

Ja, aan het einde van een jaar past het ons, om deze belijdenis van Mozes over te nemen. Want ook dit jaar waren we niet voor God die we moesten zijn. Het is niet voor niets dat in Psalm 90 veel ruimte wordt gegeven voor de belijdenis van schuld.

Gebrokenheid

Het derde dat deze Psalm noemt is vers 10. Het beste daarvan is moeite en leed. En misschien moet u dat wel beamen. Dat dit jaar voor u een jaar is geweest van moeite, leed en verdriet. Misschien wel zodanig, dat u blij bent dat de Kerstdagen weer zijn afgelopen en dat na het komende weekend het gewone leven weer begint. Geen lichtjes meer en geen, oprechte of opgeklopte vrolijkheid meer. Liever de donkere dagen van januari.

Het leven kent veel gebrokenheid. Het leven kan soms heel erg pijn doen. Misschien heeft u wel een groot verlies ervaren dit jaar. Misschien zit u net in een periode van een ernstige ziekte. Misschien bent u zelf of bij anderen geconfronteerd met een pijnlijke scheiding. Misschien, ach er zijn zoveel soorten van verdriet. En juist deze dagen kan het allemaal weer boven komen, of kan het ons leven inkleuren en dan met donkere kleuren. Het uitnemendste is moeite en verdriet, zegt Mozes.

Genade

Maar wat moet je hier nu mee? Met de vergankelijkheid van het leven, met de erkenning van zonden en schuld, met de ervaring dat het leven van zo veel pijn doet? Welnu dat staat ook in Psalm 90, want vanaf vers 13 gaat Mozes bidden. Geef ons vreugde bidt hij, maak uw glorie bekend aan de kinderen, en dan komt vers 17, waar hij zegt: “Laat ons uw genade zien, Heer onze God”.

En in deze tekst komen Kerstfeest en Oudejaarsavond bij elkaar. In de Staten Vertaling staat: "De liefelijkheid des Heeren zij over ons." Genade en liefelijkheid, daar bidt Mozes om.

En mogen we dan de lijn niet door trekken? Mozes kon pleiten op het verbond van God, en de trouw van de Here. Want niet voor niets begint Psalm 90 met deze prachtige belijdenis: “Here, u bent ons een toevlucht geweest van geslacht op geslacht”. Dat is als het ware de alles overkoepelende tekst over deze hele psalm. God is een toevlucht, God is trouw.

God is een toevlucht, God is trouw

En waar hebben we de trouw, de genade en de liefelijkheid van God tot ons zien komen? Mozes wist het nog niet, maar wij mogen het wel weten: in de komst van Christus naar deze wereld. “Laat ons uw genade zien, Here, onze God”. Kerstfeest is het antwoord, op onze vergankelijkheid, op onze schuld en op de pijn die we ervaren in het leven.

Ik hoop dat u dit mag ervaren op deze laatste dag van het jaar. Als u in weemoed terugkijkt. Al weer een jaar. Als uw geweten u aanklaagt. Zoveel keer God teleurgesteld, als het leven pijn doet, en u misschien wel opziet tegen weer een jaar. Moeite en leed, vergankelijkheid en zonden, het zijn zware woorden.

Maar de Psalm eindigt daar niet mee. Integendeel. Laat uw genade zien Here. En wat is het dan troostend dat we mogen weten, dat dit gebed verhoord is. Christus is gekomen, om onze zonden op zich te nemen, om deelgenoot te worden van onze moeiten en verdriet en om ons uitzicht te geven op het eeuwige leven, waardoor de vergankelijkheid van het leven niet al te zwaar op ons drukt.

Verwondering

We mogen leven in verwondering, als we terug mogen zien, op het Kerstfeest van 2019. Komt verwondert u hier mensen. En we mogen leven in verwachting, als we zien, wat Christus voor ons heeft gedaan en hoe hij ons leven heeft gedeeld.

Van harte hoop ik, dat u op deze Oudjaarsdag, iets van deze Psalm 90 mag ervaren. En mag belijden, misschien wel met een brok in uw keel: Here, U bent ons een toevlucht geweest, van geslacht op geslacht.

Geschreven door

Andries Knevel

--:--