Ga naar submenu Ga naar zoekveld

"Stop met missionair zijn. Het is hopeloos."

Willem-Maarten Dekker ziet geen toekomst voor de westerse kerk.

Hoe moet de kerk reageren op de secularisering en ontkerkelijking van de maatschappij? Op het Andries Radio Symposium op dinsdagmiddag 22 januari werd in de titel het dilemma geschetst: 'Monnik of Missionaris?' - ofwel: moet de kerk zich terugtrekken binnen haar muren om te overdenken wat er fout ging, of juist naar buiten om voor nieuwe aanwas te zorgen?

Deel:

Het was druk op het symposium. Niet alleen in de zaal, maar ook op het podium. In totaal waren er elf mannen en één vrouw die hun zegje hierover kwamen doen. Vooral de debatten waren de krenten in de pap.


Elfstedentocht
Dr. Willem Maarten Dekker, hervormd predikant in Mastenbroek, was de meest 'provocerende'. Van hem mogen kerken afgebroken worden. Ze hoeven ook niet missionair te zijn: "Je vraagt aan een zieke toch ook niet om de Elfstedentocht te rijden?". Volgens Dekker is kerk ziek. Ze heeft voorlopig genoeg werk aan zichzelf en haar eigen leden. "Ik ga zo catechisatie geven. Dat is tegenwoordig hoogst missionair. Dat duidt op een crisis." Dekker wijt dat aan de situatie in de gezinnen, waar het de ouders niet meer lukt om het geloof voor te leven en over te dragen. "Het christendom in het westen is echt passé."

Eeuwigheidsdimensie
"Bij God kan alles: vandaag een bergstroompje, morgen een oceaan," relativeerde de hersteld hervormde ds. Wim van Vlastuin uit Katwijk de doem-gedachte van Dekker. "Kijk naar China, waar de kerk hard groeit."
Willem Maarten Dekker vindt dat geen eerlijke vergelijking, omdat in het Westen het christendom ruim duizend jaar overheersend is geweest en in de afgelopen honderden jaren een neerwaartse beweging heeft laten zien. "In zo’n tijdgewricht is het heel moeilijk roeien tegen de stroom in." Volgens Dekker heeft dat te maken met het verdwijnen van de "(...) eeuwigheidsdimensie. Het gaat alleen nog om het hier en nu. Daarom is er in de kerk nu aandacht voor 'eerlijke chocolade' en Amnesty International. Maar dat kunnen ze buiten de kerk veel beter."

Doorbrekers
Toch zijn er ook in Nederland kerken die groeien. Bijvoorbeeld de evangelische gemeente De Doorbrekers in Barneveld. Ilona Paauwe - die samen met haar man Peter de gemeente leidt - heeft dan ook niets met het pessimisme van Dekker: "God breekt nu niets af, Hij bouwt juist op! We zien elke dag weer hoe de Geest krachtig werkt. Je kunt onze tijd niet zomaar vergelijken met de ballingschap, waar God als oordeel zijn volk liet wegvoeren. We leven nu onder het nieuwe verbond. We mogen uitdelen van zijn genade."

Nieuwsgierige dialoog
In Den Haag moeten er binnenkort acht Protestantse kerken hun deuren sluiten. Ds. Riemersma keek machteloos toe hoe zijn gemeente langzaam slonk. "Ik dacht: het komt wel goed met de natuurlijk aanwas. Maar het geloof ging niet meer automatisch over op de volgende generatie. En nu zit ik met een lege kerk."
Vertwijfeld vraagt Riemersma aan Jurjen ten Brinke (van de Amsterdamse groeigemeente 'Hoop voor Noord') hoe hij dat nou doet, z'n kerk laten groeien. Ten Brinke: "Je moet naar de mensen toe, letterlijk en figuurlijk. Je zoekt ze op in de buurthuizen en zorgt dat je hun taal spreekt."
Riemersma: "Wat zeg je dan: Je moet bij ons komen?"
Ten Brinke: "Zoiets ja. Veel hebben een negatief beeld van de kerk vanuit hun verleden. Ik zeg ze dat de kerk niet meer is wat die vroeger was, maar heel erg is veranderd. En dat ze nodig moeten komen kijken."
Riemersma: "Waar loop je tegen de grenzen aan van wat ze accepteren?"
Ten Brinke: "We doen er alles aan dat mensen zich thuis voelen. Maar de innerlijke transformatie moet in de mensen zelf plaatsvinden. Dat vraagt een persoonlijke benadering. En ook een authentiek voorbeeld van de andere gelovigen."
Riemersma: "Hoe spreek ik de taal van deze tijd? Hoe sluit ik weer aan bij de taal van de jeugd? Wij zitten zo vast in ons eigen jargon. We krijgen ze niet terug door het oordeel te verkondigen."

Brug
De eerste spreker, hoogleraar Herman Paul van de faculteit godgeleerdheid van de RU Groningen, antwoordt in het debat dat het maar om één ding draait: lééf je geloof. Wees authentiek: "Je moet het voorleven in je gezin. Niet alleen bijbel lezen en bidden, maar het vooral laten zien in je handelen; bijvoorbeeld wat je prioriteit geeft in je leven."
En daarmee was de brug geslagen tussen alle gasten. Want iedereen was het ermee eens: het hart van de missionaire kerk zit in het hart van de leden. En daar komen de monnik en de missionaris bij elkaar...

 

Op de foto (vlnr): Andries Knevel, theoloog Willem Maarten Dekker en Ilona Paauwe ('De Doorbrekers')

--:--