Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Bewust kinderloos: gelukkig zonder kinderen

‘Ons leven samen is leuk’

Hoewel tegenwoordig een op de vijf vrouwen kiest voor een leven zonder kinderen, blijft er op het onderwerp ‘bewuste kinderloosheid’ een taboe rusten. Anthea (45) en haar man Jan (47) zijn inmiddels 21 jaar getrouwd en kozen er bewust voor om kinderloos te blijven. 'De keuze om géén kinderen te willen is in een christelijke omgeving veel ongewoner.'

Deel:

De buitenwereld was vaak terughoudend in het stellen van directe vragen, maar gaf wel diverse hints. “Het toppunt? Mensen die ons het adres van een adoptiebureau toestopten.”

Wanneer besloten jullie: ‘wij willen geen kinderen’'?
“In het begin van ons huwelijk was dit een onderwerp dat we voor ons uitschoven,” vertelt Anthea. “Ik was 24 toen we trouwden. Best jong, dus we konden nog wel wachten met het nemen van een beslissing. Toen we tegen de dertig liepen, werd het natuurlijk wat urgenter. Wat willen we? Tijdens onze vakanties stond dit onderwerp steevast op ons gesprekslijstje. We gaven het krijgen van kinderen dan een rapportcijfer: ‘1’ betekende helemaal geen kind willen, ‘10’ betekende heel graag een kind willen. We zaten allebei altijd op een 5,5 of een 6-. Een hele krappe voldoende dus. We waren niet echt overtuigd. Aan de andere kant was het ook geen absolute no go."

Anthea stopte op een gegeven moment toch even met de pil. “Maar ik werd elke maand zó ontzettend zenuwachtig wanneer ik even over tijd was. Niet echt een goed teken, vonden we. Dus gaven we onszelf tot mijn 40e verjaardag om een beslissing te nemen. In die periode bleef het gevoel overheersen dat we ons leven samen leuk vinden. En dat kinderen daar voor ons niet iets aan toevoegen. Sterker nog: ik denk dat het best pittig is om je relatie goed te houden als je continu moe bent vanwege de slapeloze nachten. Ook had ik geen ‘rammelende eierstokken’ zoals dat soms zo mooi gezegd wordt. Daarbij is mijn broer blind door een erfelijke aandoening. Ben ik ook drager van die aandoening? Wil ik weten of ik drager ben? En wat betekent het als ik een kind zou krijgen dat blind is? Tenslotte vind ik de wereld waarin we leven best pittig; ik krijg er niet een heel veilig gevoel bij. Wil ik daar een kind in laten opgroeien?”

Krijg je weleens rare of nare opmerkingen naar aanleiding van jullie keuze om kinderloos te blijven?
“Per levensfase kregen we andere opmerkingen. Toen we net getrouwd waren, hoorden we vooral zogenaamd lollige opmerkingen. ‘Goed oefenen hoor, voor het echte werk!’ En nadat we een jaar of drie getrouwd waren, werden de opmerkingen dwingender: ‘Je vader en moeder zouden héél graag opa en oma worden.’ Naarmate de jaren verstreken, werd het stiller. Want als je na een jaar of vijf nog steeds niet zwanger bent, dan is er vast iets mis.” 

Als je na een jaar of vijf nog steeds niet zwanger bent, dan is er vast iets mis.

“Het werd een beladen onderwerp. We kregen zelfs - zonder dat er gevraagd was of we een kinderwens hadden - een adres toegeschoven van een adoptiebureau! Dat vonden we wel het toppunt. Ook tijdens een sollicitatiegesprek heb ik me een keer moeten verantwoorden. De manager wilde weten wanneer ik precies moeder wilde worden, want dan wist hij wanneer er vervanging geregeld moest worden tijdens mijn zwangerschapsverlof. Soms durft men wel rechtstreeks te vragen waarom wij voor een leven zonder kinderen kiezen. Als ik vervolgens vraag waarom de ander wél voor een leven met kinderen heeft gekozen, krijg ik vaak een grote stilte terug. Blijkbaar is dat in onze maatschappij niet een vraag die beantwoord hoeft te worden.”

Lees ook: Getrouwd met een narcist: van sprookje naar nachtmerrie
Lees ook: Getrouwd met een narcist: van sprookje naar nachtmerrie

Vind je het soms ook jammer dat je geen kinderen hebt? Mis je het weleens?
“Wij geloven ook allebei oprecht dat als we een partner zouden hebben gehad met een heel duidelijke kinderwens, dat wij daarin waren meegegaan. Het zwanger zijn lijkt me namelijk geweldig. Het is toch een ongelooflijk wonder dat er een mensje in je groeit? En ik zie ook het mooie aan de onvoorwaardelijke liefde van een kind. Het hebben van kinderen geeft automatisch invulling aan je leven. Want als je een kind hebt, dan weet je wat je pakweg de komende 18 jaar te doen staat: zorgen dat je kind op een goede manier de wereld ingaat. Dat ‘doel’ hebben wij niet. En dus zoeken we naar een andere invulling van ons leven. Wij zijn dus wel bezig met de vraag 'hoe heeft God ons leven bedoeld?' Wellicht juist meer nu er geen kinderen zijn."

Hoe zouden we het taboe rond bewuste kinderloosheid kunnen doorbreken?
“Het onderwerp kinderloosheid kan bij ongewenste kinderloosheid natuurlijk gevoelig liggen. Dus wil je als buitenstaander hierover graag met iemand in gesprek, stel dan vooral eerst een neutrale vraag, zoals: ‘Hebben jullie een kinderwens?’ Het is vervolgens aan de ander om die vraag wel of niet te beantwoorden. Het ergste vond ik namelijk de subtiele hints, of het ontwijken van het onderwerp ‘kinderen’.
Verder is het goed om je te realiseren dat het krijgen van kinderen beslist geen ‘heilig moeten’ is. Het begint natuurlijk met het uitgangspunt dát er überhaupt een keuze is om wel of niet voor kinderen te gaan. In onze christelijke omgeving voelt men vaak niet de vrijheid om dit als optie te benoemen. Het is een soort vast gegeven: er komen kinderen. Er wordt ook snel gezegd: het is een Bijbelse opdracht: ‘gaat heen en vermenigvuldigt u’. Maar volgens mij is de aarde goed bevolkt, dus die opdracht is wel uitgevoerd. Daar hoeven wij ons steentje niet aan bij te dragen. Ik ervaar wel dat de keuze géén kinderen in christelijke omgeving veel ongewoner is. Christenen denken vaak dat ze kinderen moéten krijgen.

Het opleidingsniveau van vrouwen is de afgelopen decennia fors gestegen. In samenhang daarmee is het aandeel vrouwen dat betaald werk verricht eveneens aanzienlijk toegenomen. Dit heeft er mede toe geleid dat vrouwen er tegenwoordig vaker voor kiezen om kinderloos te blijven. Van de 26–30-jarige vrouwen kiest een op de vijf voor een leven zonder kinderen. Van de 56–62-jarige vrouwen is ongeveer 10 procent kinderloos gebleven. Vooral onder hoogopgeleide vrouwen is de kinderloosheid hoog: ruim een kwart van de 26–35-jarige vrouwen verwacht kinderloos te blijven. 
Bron: Kinderloosleven.nl

“Het is voor iedereen inmiddels duidelijk dat er bij ons geen kinderen komen. En vriendinnen met kinderen komen langzamerhand ook weer wat los uit hun gezin, dus gaat het niet meer alléén maar over de kinderen. Ja, ik heb meer tijd (en geld) om te reizen. Maar reizen is helemaal niet mijn hobby. En ja, ik heb meer tijd om aan mijn werk te besteden. Maar ik voel me geen carrièrevrouw. Werk is voor mij belangrijk. Het geeft wel degelijk invulling aan de zin van mijn leven. Maar dat geldt ook voor vrouwen met kinderen. Mijn leven is niet beter of slechter dan het leven van een vrouw met kinderen. Het is wel een ánder leven.”

Geschreven door

Miriam Duijf

--:--