Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Hoe online media ons geloof veranderen

Voor welke uitdagingen staat de kerk in het digitale tijdperk?

De kerk vindt zichzelf al 2000 jaar opnieuw uit om aansluiting te houden bij de samenleving. De vraag is: voor welke uitdagingen staat de kerk anno 2017 in het digitale tijdperk?

Deel:

Onderzoekers Pete Phillips (Durham University) en Heidi Campbell (Texas A&M University) doen al jaren onderzoek naar het effect van online media op het christendom. In een interview met de BBC geven zij hun visie op een aantal ontwikkelingen.

De opkomst van social media en apps verandert volgens hen de manier waarop christenen wereldwijd hun geloof beleven. Maar belangrijker nog: online media veranderen ook wat het betekent om christen te zijn. Phillips: “Christenen ontwikkelen technieken om hun geloof te beleven, maar nieuwe technologieën vormen gelovigen zelf ook.”

1. Oppervlakkig lezen van de Bijbel

De manier waarop we de Bijbel lezen, beïnvloedt de manier waarop we de tekst interpreteren. Onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat teksten die worden gelezen vanaf een scherm eerder letterlijk worden gelezen dan teksten uit boeken. Grotere thema’s en emoties worden eerder opgepikt door de lezer als de tekst wordt gelezen uit een fysiek boek.

Phillips: “Als je digitaal leest, mis je sneller het gevoel en ga je eerder recht op de informatie af. Dit oppervlakkige lezen is niet waarvoor de Bijbel is geschreven. Je leest een tekst uit de Bijbel op je smartphone eerder informatief zoals je ook een Wikipedia-pagina leest, in plaats van een heilige tekst in zichzelf.”

2. Seculier christendom zonder Jezus

1 op de 5 katholieken en 1 op de 4 protestanten in de VS gaat nooit naar de kerk. Maar apps en social media geven deze gelovigen net zo goed de mogelijkheid hun geloof persoonlijk te beleven. De mogelijkheid om zelf ons geestelijk voedsel te kiezen voorkomt dat we worden geconfronteerd met een leer die ons niet aanstaat. Veel mensen die zichzelf als actief christen beschouwen, geloven niet per se nog strikt in God of Jezus of de daden die Hij verricht in de Bijbel.

Phillips: “Een nieuw soort christendom ontstaat in dit digitale tijdperk. Een geloof dat veel van de ethiek van de seculiere maatschappij volgt. Een geloof dat meer is gericht op de liefdadigheid en de morele kant van de Bijbel, dan stilstaat bij de gedachte dat het universum is gemaakt door een almachtig God.” Jongeren geven volgens Phillips daarom ook meer de voorkeur aan dit abstracte godsbeeld boven een God die betrokken is op hun leven, dezelfde reden waarom zij zich liever richten op God dan op Jezus.

3. Individuele spirituele weg

Het delen van Bijbelteksten via social media geeft gelovigen de kans om hun eigen geestelijke onderwijs te kiezen, in plaats van een dominee te volgen. Deze social media-Bijbelteksten worden meestal gekozen vanwege hun populariteit en de mate waarin ze toegankelijk zijn voor een breed publiek. Dit zijn vaak de teksten die aansluiten bij seculiere denkbeelden, bijvoorbeeld hoe je kunt omgaan met persoonlijke worstelingen of angst, boven teksten die gaan over het verhogen van God zelf.

Dit kiezen van toegankelijke Bijbelteksten op zich is niet nieuw en ook niet per se verkeerd, maar met online media is het wel makkelijker dan ooit om je eigen geloof vorm te geven. Phillips: “We hebben veel meer toegang tot informatie en standpunten, wat ons in staat stelt om een individuele spirituele weg te ontwikkelen.”

4. Gelijkwaardigheid en vrijheid in de kerk

Bij geloofsgemeenschappen in het algemeen, niet alleen in het christendom, gaat het volgens Phillips’ collega Heidi Campbell steeds minder om het preken vanaf de kansel. Ze zegt: “Digitale communities staan voor gelijkwaardige communicatie en vrijheid. Deze verwachtingen nemen mensen mee naar de kerk. Het is aan kerken om zich daaraan aan te passen, of een uitzondering te zijn.”


Bron: BBC/Chris Stokel-Walker
Bewerking: Willem Bikker

--:--