Het moederhart van God

Het moederschap maakt je sterker en zwakker tegelijk. Ik doe nu dingen waarvan ik niet wist dat ik ze kon. Ik zal voor mijn kind vechten als het moet, maar heb er tegelijk ook een grote kwetsbare plek bij gekregen. Ik wil zo graag het beste voor hem, maar wat is dat? Je kind is je alles, terwijl je voor je gevoel ook regelmatig ‘maar wat doet’. En dan al die momenten dat je je kind moet loslaten, moet overgeven aan anderen, aan het leven zelf...

Bijbelse moeders

Als ik kijk naar de moeders in de Bijbel, zijn blijdschap en verdriet ook allebei aanwezig. Als Eva’s eerste kind geboren wordt, roept ze: ‘Ik, een vrouw, heb met Gods hulp, een man gebaard!’ Wat is ze blij met Kaïn. Niet te peilen is Eva’s verdriet als ze hoort dat deze zoon haar tweede kind heeft omgebracht. Een kind zorgt voor enorm veel vreugde, maar juist doordat het een deel is van jezelf, kan het je ook zo verschrikkelijk veel pijn doen.

Hoe blij is Sara als ze op haar oude dag nog Isaak krijgt. Er is niet veel verbeelding voor nodig om die twee samen te zien spelen in de tenten van Abraham. We weten niet of Abraham het haar verteld heeft, toen hij met Isaak naar de berg Horeb vertrok met een scherp mes in zijn zak. Maar als ze geweten zou hebben van Abrahams voornemen om haar zoon daarboven in brand te steken, dan had ze haar diepste woede en haar diepste verdriet aangeboord om dat te voorkomen. Voor Rachel betekent kinderen krijgen haast alleen maar verdriet. Ze moest lang wachten op haar eerste en ze sterft in het kraambed van haar tweede op de weg naar Betlehem.

“Noem hem maar Ben-oni,” zegt ze nog. Kind van verdriet. En ze huilt in haar graf mee met de moeders van Betlehem, als alle jongetjes van 2 jaar en jonger worden omgebracht door de soldaten van Herodes (Jer. 31:15). En wat heeft Hanna, naast de intense blijdschap toen ze Samuel in haar armen hield, gevoeld? Hoe verdrietig was ze toen ze hem, een kleine kleuter nog, afstond aan de Heer? Heeft ze hem niet vreselijk gemist, iedere keer weer, als ze na haar jaarlijkse bezoek thuis kwam in een leeg huis?

Het beste van Opgroeien & Gezin tweewekelijks in je mail?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Voornaam

Voornaam

E-mailadres

E-mailadres

Inschrijven

Lees onze privacyverklaring.

Oergevoelens

De wijze Salomo wist het, dat moeders oergevoelens hebben. En dat ze daardoor sterk en kwetsbaar tegelijk zijn. “Dood mijn kind niet! Geef het dan maar aan haar!” riep de ware moeder toen het zwaard tevoorschijn kwam. Ze wilde het wel weggeven, als ze het leven van haar kind daarmee kon redden (1 Koningen 3).

Hoe diep moedergevoelens kunnen gaan, vertelt ook het verhaal van Rispa, een bijvrouw van Saul. Zij moet toezien hoe haar twee zonen en vijf zonen van Sauls dochter worden opgehangen om een vloek te verbreken die toen in Israël voor hongersnood zorgde. Rispa bleef de hele oogsttijd lang, en dus de heetste maanden van het jaar, naast de lijken zitten om overdag de aasvogels te verjagen en ’s nachts de wilde dieren. Toen David daarvan hoorde, haastte hij zich om de jongens fatsoenlijk te begraven, waarna God het land weer gunstig gezind was (2 Samuël 21).

En laten we Maria niet vergeten, de moeder van Jezus, die moest toekijken bij de marteldood van haar zoon. Alsof er een zwaard dwars door haar hart sneed, zo voelde dat. Iedere moeder die dat verhaal leest, voelt het tot in het diepst van haar ziel. Talloze vrouwen en moeders (en mannen en vaders!) bidden liever tot moeder Maria, dan tot een mannelijke God...

Troosten als een moeder

Wie de gevoelens van de bijbelse moeders overdenkt, mag zich daarin herkennen, maar we mogen volgens een aantal teksten in de Bijbel deze moedergevoelens ook aan onze God Zelf toeschrijven. Natuurlijk presenteert God zich in de Bijbel als (mannelijke) schepper, rechter en koning van de wereld. Jezus noemt Hem ‘Vader’ en leert ons dat ook te doen. Maar kijk hier eens naar:

• God schiep de mens als Zijn evenbeeld, als evenbeeld van God schiep Hij hem, mannelijk en vrouwelijk schiep Hij de mensen (Genesis 1:27).
• Als een kind op de arm van zijn moeder. Als een kind is mijn ziel in mij (Psalm 131).
• Maar kan een vrouw haar zuigeling vergeten of harteloos zijn tegen het kind dat zij droeg? Zelfs al zou zij het vergeten, Ik vergeet jou nooit. Ik heb je in mijn handpalm gegrift (Jesaja 49:15, 16a).
• Aan haar vertroostende moederborst zullen jullie drinken en verzadigd worden, haar rijke, volle borsten zullen je zogen en verkwikken. [...] Je zult op de heup gedragen worden en worden gewiegd op haar schoot. Zoals een moeder haar zoon troost, zo zal Ik jullie troosten; in Jeruzalem zul je troost vinden (Jesaja 66:11-13).
• Hoe vaak heb Ik je kinderen niet bijeen willen brengen zoals een hen haar kuikens verzamelt onder haar vleugels, maar jullie hebben het niet gewild (Matteüs 23:37).

Troosten als een moeder, dat wil God. Ons bij zich houden, dragen, wiegen, laten uithuilen. Ik denk dat we mogen zeggen: in God is mannelijk én vrouwelijk, vader én moeder. Zijn mannelijke kant vecht, verlost, bevrijdt. Zijn vrouwelijke kant troost, beschermt, verzorgt. Als Vader roept Hij ons naar buiten, leert Hij ons lopen, op eigen benen staan en de wereld ingaan. Als Moeder roept Hij ons naar binnen, om daar de tranen van onze ogen te wissen, onze neus te snuiten en ons te wiegen in Zijn schoot.

Helend

Vooral voor mensen die een problematische relatie met hun moeder hebben, kan het moederschap van God zo helend zijn. God als ‘vervanging’ voor een liefdeloze moeder. En ook voor mensen die te lijden hebben gehad onder een tirannieke vader kan het bevrijdend werken om zich aan God te mogen toevertrouwen als aan een moeder. Vaderliefde én moederliefde zijn allebei bij God aanwezig. Ook daarin is God volkomen. God alleen als ‘man’ en Vader zien maakt Hem kleiner dan Hij is.

Met dit vader en moeder tegelijk zijn, is onze God, misschien raar gezegd, sterk én kwetsbaar. Hij vecht als een leeuw voor Zijn kinderen, maar wordt ook tot in het diepst van Zijn ziel gepijnigd als het met een van hen niet goed gaat. Als God Zich zo gedraagt als de moeders in de Bijbel, dan lacht Hij als we geboren worden, huilt Hij als we bij Hem vandaan gaan, gaat er een zwaard door Hem heen als wij sterven en jaagt Hij de wilde dieren weg als we niet begraven worden. Wij zijn Gods open zenuwen...

Toen mijn moeder stierf, liet ze zes kinderen achter, van wie de jongste, een nakomertje, nog maar 3 was. In de maanden daarna tekende mijn broertje telkens weer mijn vader met een rok aan. Omdat mijn vader tegelijk ook een moeder voor hem was. Als het al nodig is om ons een voorstelling van God te maken, laten we dan denken aan een Vader met een rok aan.

Tekst: Theanne Boer
Beeld: Studio Vandaar