Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Lezersvraag | Waarom is Oude Testament zo wreed?

4 vragen om jezelf te stellen

Er komen regelmatig vragen van lezers binnen. Reinier Sonneveld probeert daar antwoord op te geven. Dit keer de vraag: ‘Hoe kan het nou dat God steeds zo lomp uit de hoek komt in het Oude Testament? Dat herken ik helemaal niet bij Jezus – maar het is toch dezelfde God? Ik kan eigenlijk die verhalen niet lezen, zeker niet aan mijn kinderen...’

Deel:

Veel christenen herkennen dit. Kinderen hebben er overigens zelden moeite mee – met Lego en poppen verzinnen die wel heftigere verhalen – het zijn eerder de volwassenen die er gevoelig voor zijn. Hier 4 vragen die je jezelf kunt stellen als je zo’n naar verhaal tegenkomt in de Bijbel:

  1. Ben ik gevoelig genoeg?
    Soms is het zinnig je af te vragen of je rechtvaardigheidsgevoel wel genoeg ‘aan’ staat als je dat soort verhalen leest. God komt namelijk telkens op voor de slachtoffers, die anders niemand hebben, en hij bestrijdt wrede daders, die anders zouden ontsnappen. Leven wij te beschermd, dat wij niet meer voelen hoe wanhopig je kan zijn als slachtoffer en hoezeer je hart dan schreeuwt om recht?
     
  2. Is dit wel zo willekeurig als het lijkt?
    Besef dat de Bijbel de uitzonderlijkste ervaringen met God bevat. De allermooiste, maar ook de allerergste. De ‘softere’ ervaringen vielen te weinig op om zo lang bewaard te blijven. Er zitten dan ook regelmatig eeuwenlange ‘gaten’ in de Bijbel. Dat betekent dat God alleen in het uiterste geval geweld toepast, als het echt niet meer anders kan. In zekere zin is het dan vergelijkbaar met wat een chirurg doet. Dat kan heel pijnlijk zijn, maar het is noodzakelijk, het heeft een goede bedoeling en werkt positief uit.
  3. Doet God misschien vooral iets níet?
    Misschien doet God dan niet zozeer iets, maar doet hij vooral iets niet. Paulus zegt heel duidelijk dat God in het verleden heeft gestraft door mensen aan hun lot over te laten. God strafte dan dus door… juist niet in te grijpen en mensen hun zin te geven! Het zou dus kunnen dat je veel ‘actieve’ werkwoorden in de Bijbel achteraf bekeken veel ‘passiever’ moet lezen. Het lijkt dan alsof God zelf iets doet, maar hij trekt zich juist terug.
  4. Overdrijft de vertaling?
    Daarbij komt nog dat veel Bijbelvertalingen het geweld overdrijven. Het Hebreeuwse woord dat vaak met ‘duizend’ wordt vertaald, kun je ook als ‘groep’ vertalen; in dat geval zijn er dus niet ‘twintigduizend’ mensen vergaan, maar ‘twintig legereenheden’. Het woord waarvoor in je bijbeltje vaak ‘stad’ staat, kan ook ‘kasteel’ betekenen, wat betekent dat er vooral soldaten waren gelegerd en geen onschuldige burgers. Van Jericho weten we bijvoorbeeld uit archeologische ontdekkingen dat het een kasteel was waar een paar honderd militairen zaten; heel wat anders dan de meeste Bijbellezers zich erbij voorstellen. 

Geschreven door

Reinier Sonneveld

--:--