Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Victor Rosier: 'Ik ben - gek genoeg - ongelofelijk gelukkig'

Victor Rosier was 25 jaar getrouwd met voormalig EO-omroepster en kunstenares Christa. Hun zoontje Ephraïm, die aan een extreem pijnlijke ziekte leed, stierf plotseling op 14-jarige leeftijd. Daarna verloor Christa haar gevecht tegen borstkanker. "De 'kerstgedachte' dat God afdaalt in onze ellende, troost mij."

Deel:

Als we hem in zijn eigenhandig verbouwde woonboerderij in Huizen opzoeken, is EO-programmamaker Victor (51) net terug van een reportagereis voor EO Metterdaad naar de Filipijnen. "Qua leed was dit wel een van de heftigste reizen," vertelt hij terwijl hij thee en slagroomsoesjes serveert in de serre, die uitkijkt op Christa's tuinatelier. "De cameraman zei dat al die vreselijke beelden blijven 'plakken'. Zelf raak ik er gelukkig niet door van streek, al zie en ruik ik alles. Ik denk dat ik tijdens reportages overschakel op de professionele modus."

Overleefd

Het zijn bij Victor niet zozeer de heftige beelden die hem bijblijven, maar vooral de persoonlijke verhalen van mensen die deze natuurramp hebben overleefd. "Ik kan niet veel voor hen doen, behalve een uitzending met hen maken en voor hen bidden. Het leed dat ik zie en hoor, breekt mij niet, om zo te zeggen. Anders zou ik dit werk niet volhouden."

Het liefst zou je het hele jaar op reis zijn, vertelde jouw EO-collega en goede vriend Andries Knevel.
Na een schaterlach: "Ik houd erg veel van reizen; ben ik niet voor de EO onderweg, dan probeer ik zelf wel wat te regelen."

Het is geen vlucht?
"Absoluut niet. Ik kan ook thuis genieten, 's avonds een boek lezen bij de open haard, of als Rachel, Jaap en Ezra (zijn dochter, schoonzoon en kleinkind, red.) hier een weekend zijn."

Confrontatie

Soms gaat Victor alleen op reis, met een tent richting het zonnige zuiden. "Heerlijk! Dan komen de herinneringen boven, en daar geniet ik van. Toen Chris was overleden, moest ik nog een montage afronden; daarna ben ik meteen op reis gegaan. Eerst met Rachel en Jaap, later enkele weken alleen. Bewust, om te ontdekken hoe het zou zijn."

En?
"Gek genoeg was het een fantastische vakantie. Ik had ongelofelijk leuke herinneringen aan Chris; daar heb ik elke dag van genoten. Ik maakte enorm lange fietstochten, stelde me voor dat ze bij me achterop zat en vertelde haar wat ik zag."

Als kersverse weduwnaar kon je 'gewoon' genieten van je vakantie?
"Ja. En ik had ook helemaal niet het idee van: 'Oh, dat mag eigenlijk niet...' Ik heb 25 jaar lang een ongelofelijk mooi huwelijk gehad. Daar denk ik met heel veel plezier aan terug. Ik heb ook bij die trip geen moment gehad dat ik met tranen in mijn ogen aan Chris dacht. Paulus zegt ergens tegen de Korintiërs: 'In alle ellende word ik vervuld van troost en overweldigd door vreugde.' Rond Chris' overlijden ontdekte ik die tekst. Wat Paulus zegt, heb ik in die vakantie letterlijk ervaren."

Tot je verrassing?
"Ik had inderdaad een confrontatie verwacht, maar die bleef uit. Ik ben gewoon blij, nog steeds. Gek genoeg blij. Natuurlijk miste en mis ik Chris van alle kanten; liever zou ik nog steeds met haar getrouwd zijn geweest. Maar het leven is zoals het is. Dan zet ik een knop om. Waarom zou ik niet blij kunnen zijn? Ik ben – gek genoeg – ongelofelijk gelukkig."

Leven op rolletjes

Toch zijn er anderen die net als hij persoonlijk verlies meemaken, en God wél vaarwel zeggen. Kan Victor zich dat voorstellen? "Ergens wel, maar voor mijzelf is een leven zonder Hem ondenkbaar. Voor mij wordt God alleen maar steeds reëler; zonder Hem zou ik niet weten waar ik het moest zoeken – ik zou wanhopig worden als ik God, de hoop en het perspectief niet had. Wat mij met Chris en Ephraïm is overkomen... Ik zou niet weten hoe andere mensen dat zouden moeten verwerken zonder Hem. Naarmate ik meer ellende zie, bijvoorbeeld tijdens Metterdaad-reportages, denk ik: 'We zijn niet geschapen voor dit leven.'"

God wordt reëler, zeg je. Hoe?
"Tot Ephraïm last kreeg van zijn voeten, ziek werd en in het ziekenhuis belandde, liep ons leven op rolletjes. Alle ellende die door zijn ziekte op ons pad kwam, was echt vreselijk – schrijf dat woord maar met hoofdletters. Ook de periode erna. Ik zou het nooit willen overdoen. Toch zeiden Chris en ik allebei: 'We hadden dit nooit willen missen.' Omdat we God op een andere manier hebben leren kennen dan voor die tijd."

Is rottigheid de barst waar Gods licht door naar binnen komt?
"Ja, in zulke situaties komt God dichterbij dan ooit. Zo heb ik dat echt ervaren. Ik denk in dit verband ook aan Job, die zich vertwijfeld afvroeg: ‘Waar bent U, God?’ Worstelen, het uitschreeuwen naar God, kan heel heilzaam zijn. Als je je afvraagt waarom God pijn en verdriet in je leven toelaat, komt Hij heel dichtbij. Juist dan."

Je verloor eerst Ephraïm, daarna Christa. Heb jíj ooit geworsteld met God?
Met gespreide armen: "Nee, dat is het gekke..."

Daarin ben je heel anders dan Christa: zij worstelde enorm.
"Absoluut. Tijdens Ephraïms ziekte dacht ik zelfs op enig moment dat ze haar geloof zou verliezen. Dat was heel heftig; ik vreesde dat ik haar op dat vlak zou kwijtraken, dat de eenheid die we daarin vormden, verbroken zou worden omdat zij God niet meer zag."

Welke vragen heb jij richting God?
"Bij Ephraïm was het vooral de vraag: 'Hoe kán God dit lijden aanzien?' Dat vond ik een lastige. Ephraïm heeft zo ontzettend veel pijn geleden, dag en nacht; dat kan ik niet begrijpen. Waarom greep Hij niet in? Dat is nog steeds een vraag voor me. Maar met Habakuk, aan het eind van zijn profetie, zeg ik: ‘Nochtans’: en tóch weet Hij wat Hij doet."

In brand

"Wanneer ik die vragen had? Toen Ephraïm het urenlang uitschreeuwde van de pijn: 'Here, help me alstublieft' – en er gebeurde niets. Hij bleef het gevoel houden dat zijn voeten letterlijk in brand stonden. Maar dat was het eigenaardige: terwijl hij 24 uur per dag gilde van de pijn, bleef hij bidden. Chris had zoiets van: 'Wij doen alles, we bidden en we smeken, en er gebeurt niets...'"

Kon ze zich ook wel eens optrekken aan jouw 'nuchterheid', jouw overtuiging dat God Zich juist laat zien door heftige dingen die we meemaken?
Victor zakt wat onderuit op z’n stoel, staart naar buiten. "Na Ephraïms overlijden gingen we samen ontdekken wat rouw is. Voor mij was dat compleet anders dan voor haar. Zij zat aan de grond, en ik niet."

Heeft ze jou dat verweten?
"Aan alle kanten. We waren complete tegenpolen. Tegelijk: ze wist dat ik niet gevoelloos ben, alleen uit rouw zich bij mij anders. Tachtig procent van de huwelijken waarin mensen een kind verliezen, klapt omdat man en vrouw elkaars rouwverwerking niet snappen. We legden onze frustraties hierover voor aan God; Hij verbond ons weer aan elkaar. Maar ik heb haar inderdaad ook wel vaak horen zeggen dat zij zich aan mij optrok. Ik bleef staan op een plek waar zij dat niet langer kon. En op haar beurt verwoordde zij dingen in het gebed die ikzelf niet onder woorden kon brengen; hoe het is om zonder Ephraïm verder te gaan."

Gods boekrol

"Er staat in Psalm 139 dat álles in Gods boekrol staat opgeschreven," zegt hij even later. "'Aan de dagen van mijn bestaan ontbrak er geen een.' Als er geen dag ontbreekt, is het dus goed. Die tekst had ik tot Chris' overlijden nooit zo bewust gelezen. God heeft elke dag van ons leven geteld; Hij heeft een – mij onbekend – plan. Hij weet waarom Ephraïm 14 is geworden en Chris 50. Dat Hij er een plan mee heeft, is voor mij een enorme troost."

Dan is het nog wel de 'kunst' om dat plan van God boven je eigen verlangens te zetten.
"Inderdaad. Maar ik kan vrij makkelijk 'schakelen'. Nu Chris er niet meer is, denk ik geen seconde: 'O, wat erg dat zij er niet meer is.' Ik ben niet zo van het terugkijken."

Sta je er bij stil dat je binnenkort opnieuw Kerst viert zonder haar en Ephraïm?
"Niet dat het me niet uitmaakt, maar nee: ik denk er gewoonweg niet aan. Ik ga er niet van huilen; het roept bij mij juist mooie herinneringen op. Als ik aan Chris denk, ga ik ervan lachen. Als ik een grijze dag zou hebben – wat zelden gebeurt – dan hoef ik alleen maar even te denken aan alle leuke momenten samen, dan word ik weer blij."

Wanneer heb je voor het laatst gehuild?
"Enkele weken voordat Chris overleed. Toen hebben we in het ziekenhuis samen een stevig potje gehuild. We wisten dat het einde naderde en bespraken wat wij voor elkaar betekenden. Dat weet je van elkaar, maar in die context klinkt het toch heel anders. We hebben elkaar diep in het hart gekeken."

Mooie gedachte

Kerst bepaalt ons bij het feit dat God afdaalt in onze ellende, in de gebrokenheid van deze wereld. "Die 'kerstgedachte' troost mij. Overal waar wij doorheen zijn gegaan, is Jezus ook doorheen gegaan. Er staat zelfs in Hebreeën dat Hij door lijden gehoorzaamheid heeft geleerd. Dat dit er juist van Gods Zoon staat, snap ik niet, maar het is een enorm mooie gedachte."

Hebben Christa en jij het samen over zulke momenten gehad, alleen Kerst vieren?
"Niet dat ik me zo herinner. Natuurlijk wel over het feit dat ik alleen verder zou gaan. Ze zei dat ik maar weer gauw een vrouw moest zoeken, en dacht dat ik binnen no-time iemand zou vinden."

Wat vond je ervan, dat ze over een andere vrouw begon?
"'Wie weet...,' zei ik. Ik ben niet actief op zoek naar een nieuwe relatie. Maar als God me in dat opzicht iets wil geven, sta ik er wel voor open."

Is Kerst voor jou een féést?
"Ja, in die zin dat ik Jezus' geboorte herdenk. Maar met alle frutsels eromheen heb ik niets."

Muziek

In een EO-documentaire van regisseur Dirk-Jan Bijker (een goede huisvriend van Ephraïm, die kort na hem overleed) vertelden Victor en Christa dat Ephraïm in de week dat hij onverwachts zou overlijden, zei dat hij Jezus twee keer in zijn slaapkamer had zien staan.

Dat moet een eigenaardige gedachte zijn geweest: Jezus was in dit huis!
Peinzend: "Ik geloof dat Ephraïm zei dat Jezus in zijn kamer stond, zonder iets te zeggen. Hij wás er alleen, en Zijn aanwezigheid troostte hem. Rond diezelfde tijd zei hij ook: 'Horen jullie dat? Héél mooie muziek.' Wij hoorden niets. We stonden er destijds helemaal niet bij stil, maar dachten naderhand wel: 'Hij heeft dingen gezien en gehoord die op z'n minst apart waren.' Ik denk dat God Ephraïm op dat moment een openbaring gaf en Zijn vrede liet zien."

Ben jij ooit boos geweest op God?
"Nooit. Waarom zou ik boos zijn op God, Die Zijn plan uitvoert? Chris heeft een echt vol leven geleid. Ik heb enorm veel zegen van haar ervaren; dat heeft God aan mij gegeven. Je bent als man en vrouw van elkaar, maar ten diepste was zij het eigendom van Christus. Dat geldt ook voor Ephraïm. Natuurlijk ben je verdrietig als je iemand moet missen. Dat doet pijn: zo is het niet bedoeld. En toch ben ik aan alle kanten blij naar God. Dat spreek ik ook heel vaak – hardop – uit: 'Here, ik ben zo ongelooflijk blij en ik kan zo genieten van alles wat U geeft.' Hij weet allang wat er in je hart leeft, maar wil het uit jouw mond horen."

Onuitgesproken

"Ooit was er een spreker," vervolgt Victor, "die zei: 'Er is één gebed dat God nooit kan verhoren: een onuitgesproken gebed.' Dat vond ik een prachtige uitspraak."

Jij hebt een 'onwrikbaar Godsgeloof', zei Andries Knevel.
"Ja, in de zin dat ik niet twijfel aan Gods bedoelingen, Zijn inmenging, of Zijn tegenwoordigheid, Zijn liefde en genade. Er is voor mij geen leven zonder God denkbaar. Zonder Hem kan ik niets ondernemen, al vergeet ik het vaak om Hem in dingen te kennen – en dan loopt het ook meestal niet goed. Maar de intentie is er om me elke dag opnieuw uit te strekken naar God."


Is dat veranderd, na de dood van Ephraïm en Christa?
"Heel sterk. Ik realiseer me nu veel meer dat ik elke minuut van God afhankelijk ben. Dat wist ik vroeger natuurlijk ook wel; ik ging naar de kerk, had altijd een verlangen om in de Bijbel te lezen, al kwam dat er vaak niet van. Vooral in de tijd van de ziekte van Ephraïm drong het tot me door dat ik letterlijk geen seconde zonder Hem kan. Ik heb Hem in alles nodig, zelfs voor het uitblazen van mijn adem."

Maak jij je wel eens zorgen?
"Ik moet even denken waar ik me zorgen over zou maken... Stel dat Rachel in het ziekenhuis zou komen te liggen bijvoorbeeld. Dan zou ik wel bezorgd zijn om mijn dochter, maar me niet verliezen in zorgen. God is er in dit soort situaties altijd. Dat heeft Hij telkens weer laten zien, dus waarom zou ik dan nu gaan twijfelen of Hij er wel is? Toen Jezus aan het kruis tot Zijn Vader riep, zweeg God – er kwam geen antwoord. Maar terwijl Hij zweeg, deed Hij het grootste wat Hij ooit had kunnen doen: Hij verzoende de wereld met Zichzelf. Maar je zíet het niet, je hóórt het niet... Dat was voor mij echt een openbaring: God zwijgt, maar is wel degelijk aan het werk. Zelfs in de duisternis."

Wat zul jij je vooral van Christa altijd blijven herinneren?
"Haar karakter – lief, zorgzaam –, haar schoonheid, haar wijsheid. Ik ben niet zo wijs. Chris dacht over álles na. Wat ik bijvoorbeeld mooi vond, is dat ze eens zei: 'Worstelen betekent dat je God vastgrijpt om Hem te begrijpen.' Met worstelen grijp je elkaar letterlijk vast. God wil dat je met Hem worstelt, omdat Hij graag dicht bij je wil zijn."

Maar zelf ben je dus niet zo'n worstelaar...
"Klopt, maar dit is wel iets wat ik weer aan anderen kan doorgeven, ter bemoediging. Worstelen mag; schreeuw het maar uit naar God – lees de psalmen er eens op na hoe daarin wordt geworsteld en geschreeuwd. Dat staat niet voor niks in de Bijbel."

En wat springt er voor jouzelf uit in je herinneringen aan Ephraïm?
"Dat hij – in zijn permanente pijn – ons elke avond bleef vragen om een psalm voor te lezen. Dat is nog het grootste wonder: dat hij in die rottigheid zijn geloof behield."


Tekst: Mirjam Hollebrandse en Gert-Jan Schaap
Beeld: Wilma Jac Bruinissen
Bron: Visie 2013, nr. 51/52

Christa

In 2005 werd bij kun
stenares Christa Rosier,
 die van 1984 tot 1996 
EO-omroepster was,
 een kwaadaardige
vorm van borstkan
ker geconstateerd. Ze kreeg chemotherapie en
bestraling en er werd een borst afgezet. In 2008 keerde de ziekte terug en verloor ze haar andere borst. Ze leek een tijdlang gezond, maar in het voorjaar van 2011 bleek de ziekte toch te zijn uitgezaaid. Ze overleed op 19 juni van dat jaar, op 50-jarige leeftijd. Boven haar rouwadvertentie stond Psalm 126:6: "Wie in tranen op weg gaat, dragend de buidel met zaad, zal thuiskomen met gejuich, dragend de volle schoven."

Een deel van haar schilderijen is gebundeld in twee uitgaven: Psalmenpalet (2009) en Lijden in Gods hand (2012).

Christarosier.nl

--:--