Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Hoe wij onszelf ziek eten

Alarmerende berichten, meer ziekten en allergieën, teveel vet en suikers

Per jaar sterven ongeveer 20.000 mensen door een verkeerd en ongezond eetpatroon, daarnaast lijdt de helft van de Nederlanders aan overgewicht en ook veel kinderen hebben hier last van. Ook diabetes en allergieën door verkeerd voedsel komen steeds vaker voor. Alarmbellen rinkelen bij voedingscentra en overheid. Want we eten waanzinnig ongezond.

Deel:

Minister Hans Hoogervorst van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil Nederlanders gezonder laten eten en meer laten bewegen. De reden is voor de hand liggend: we eten ongezond en bewegen te weinig. Dat geldt niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen. Ze eten te weinig groente en fruit en te veel zoetigheid. Begin dit jaar nog gaf staatssecretaris Ross-Van Dorp van VWS het startschot voor de ‘campagne schoolfruit’. Dit project is in zeven steden van start gegaan en 70.000 leerlingen krijgen twee keer per week gratis fruit aangeboden. Het schoolfruitprogramma wordt uitgevoerd door het Voorlichtingsbureau Groenten en Fruit en Stichting Voedingscentrum Nederland. En niet voor niets: gemiddeld eten kinderen 30 tot 50% minder groenten en fruit dan in Nederland wordt aanbevolen.

Tussendoortjes

“Kinderen eten vaker tussendoortjes waar veel vetten en suikers in zitten,” zegt Jan van Ulden, arts van de afdeling jeugdgezondheidszorg van de GGD Fryslân. De afgelopen twee jaar heeft deze GGD het eetgedrag van alle leerlingen van groep zeven van Friesland bijgehouden en er bleek een toename in overgewicht door verkeerd eten en te weinig beweging.
Het is voor kinderen niet makkelijk om gezond te eten. “De maatschappelijke druk is groot om lekkere – maar ook ongezonde – tussendoortjes de nuttigen. Ook de reclame speelt hierin een grote rol.” Moet de overheid zulke reclame dan niet verbieden? Van Ulden: “Dat is wel een punt. Er wordt al over gepraat om reclame tijdens kindertelevisieprogramma’s te verbieden. Zo ver is het nog niet, maar daar wordt wel over gesproken.”

Het Voedingscentrum in Den Haag is eveneens niet echt te spreken over de eetgewoonten van veel Nederlanders. ‘Hoeveelheid calorieën zegt Nederlanders weinig’ kopt de site van het Voedingscentrum. Of: ‘Twintigers eten bedroevend weinig groente en fruit’. Eten Nederlanders alarmerend slecht? “Er zijn behoorlijk wat verbeterpunten in onze eetgewoonten, maar we eten véél te weinig groente en fruit,” zegt Ineke Volkers, woordvoerder van het Voedingscentrum. De aandacht is volgens het Voedingscentrum meer verplaatst naar tussendoortjes en minder naar de basisvoeding. Volkers: “We hebben meer geld en meer keuze als het gaat om het kopen van eten. Daarnaast: je kunt overal eten kopen, dat beïnvloedt je zeker.”
Het Voedingscentrum is bezorgd over feiten die er niet om liegen: bijna de helft van de Nederlanders lijdt aan overgewicht (vijftig procent van de mannen en veertig procent van de vrouwen) en zoals gezegd lijden ook steeds meer kinderen aan dit probleem. Dat is gevaarlijk en met recht een probleem te noemen, want overgewicht is een katalysator voor verschillende ziektes of aandoeningen als hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, suikerziekte, gewrichtsklachten en zelfs psychische problemen.

Genesisdieet

Hoewel het niet wetenschappelijk is aangetoond, zou het wel eens zo kunnen zijn dat niet alleen ziektes en aandoeningen, maar ook andere klachten, zoals vermoeidheid, te maken hebben met een ongezond, verkeerd en vooral ook onbijbels eetpatroon. Volgens de Amerikaan dr. Gordon S. Tessler is dat laatste zeker het geval en is er absoluut verband tussen eten en onze (psychische) gesteldheid. “We moeten teruggaan naar de Bijbel als we willen dat onze gezondheid en vitaliteit hersteld worden,” schrijft hij in z’n boek Het Genesisdieet, dat deze maand opnieuw uitgegeven wordt. Tessler vergelijkt een natuurkundig principe als de zwaartekracht met voedsel dat God ter beschikking heeft gesteld aan de mens: “Of u nu wel of niet ‘gelooft’ in het bestaan van de zwaartekracht, het natuurkundige principe dat God heeft ingesteld, is van toepassing op uw leven. Op dezelfde manier beïnvloeden de voedingsprincipes die in de Bijbel te vinden zijn uw gezondheid, of u erin gelooft of niet.”

Volgens Tessler is er veel verwarring over termen als eten, voedsel, honger of eetlust. Niet alles wat eetbaar is, is voedsel, want verkeerd eten kan heel slecht voor je lichaam zijn. Ook de term eetlust is verwarrend: “Honger is een noodzakelijke aandrang die ons ertoe aanzet te eten om in leven te blijven. (...) De honger kan gestild zijn, terwijl de eetlust nog niet over is. Die eetlust is de oorzaak dat we ons overeten, gulzig zijn en voedsel verlangen dat God ons niet heeft aangeraden.” De eerste keer dat de mens werd verleid om verkeerd voedsel te eten, was in het paradijs, maar de verleiding qua verkeerd eten is nooit meer opgehouden. “Veel televisiereclames zitten vol van een zelfde soort misleiding als die Eva ondervond bij de slang. De adverteerders doen een beroep op onze zintuigen en onze gevoelens – het smaakt lekker, het ziet er goed uit en het zal u geen kwaad doen!” Volgens Tessler zijn er veel mensen die liever de ‘moderne vleespotten van Egypte’ begeren, dan verzadigd te worden door het gezonde, voedzame eten dat God ons heeft gegeven. “Fastfoodrestaurants trekken momenteel miljoenen klanten, maar niet met volkerenproducten en groene groenten.”

Kunstmatig voedsel

Het probleem is dat veel eten kunstmatig bewerkt is: het bevat kunstmatige kleur- en smaakstoffen en sommige bestanddelen zijn er uitgehaald waardoor de voedingswaarde is gedaald. “Deze bewerkte voedingsmiddelen zijn zelf niet alleen ‘verwoest’, maar kunnen ook ons lichaam verwoesten,” stelt Tessler. Volgens sommige voedingsdeskundigen bestaan er vier soorten ‘witte dood’ die ons van het leven kunnen beroven: Wit zout, witte suiker, wit meel en wit vet (verzadigde vetten).

Wat is dan wél gezond eten? Dr. Tessler gaat uitgebreid op deze vraag in en het is verrassend hoe duidelijk God in de Bijbel omschrijft wat we wel en niet mogen eten. De basis van ons voedingspatroon zou volgens hem Genesis 1: 29 moeten zijn, waarin God zegt: ‘Hierbij geef ik jullie alle zaaddragende planten en alle vruchtbomen op de aarde; dat zal jullie voedsel zijn.’ Tessler: “Het voedingsprogramma dat God in de Hof van Eden introduceerde, was een vegetarisch dieet met veel vezels en samengestelde koolhydraten en weinig proteïne, vet en natrium. God was dus de eerste die zei: ‘Eet je groenten op. Ze zijn goed voor je’!” Onder de ‘zaaddragende planten’ vallen de volgende voedselgroepen: Granen, bonen en peulvruchten; Noten en zaden; Aardappelen en groenten; Vruchten; Kruiden en specerijen.
Vooral de graankorrel blijkt erg voedzaam te zijn. Er zitten meer dan tien verschillende voedingsstoffen in en meer dan twintig mineralen.

In aanvulling op het vegetarische dieet gaf God de mens toestemming om bepaalde vleessoorten te eten. In Deuteronomium 14 staat exact beschreven welke dieren, vissen of vogels wel of niet eetbaar zijn. Ook over het eten van vet en bloed is God duidelijk. Niet doen! Toen en nu niet, blijkt uit Leviticus 3: 16b en 17: ‘Al het vet is bestemd voor de HEER. Vet en bloed mogen jullie niet eten. Deze bepaling blijft voor de Israëlieten en hun nakomelingen voor altijd van kracht, waar ze ook wonen’. God wist altijd al dat bloed en vet slecht is, wij komen er meer en meer achter.
Tessler: “Dierlijk vet is hard, verzadigd vet met veel cholesterol en is een van de grote boosdoeners in de ontwikkeling van arteriosclerose, hartziekten, beroertes, diabetes, diverse vormen van kanker en zwaarlijvigheid.”

Ook nu?

Golden die regels niet alleen voor het volk Israël in die tijd en in die cultuur? “Nee,” zegt Tessler. “God is niet veranderd.” Met andere woorden: het voedsel dat God als rein heeft bestempeld, was niet alleen toen goed voor de mens, maar ook nu. Mensen die bewust alleen voedsel eten dat God heeft goedgekeurd, bevestigen dat. Neem Michael uit Zeeland. Hij eet alleen nog maar voedsel dat natuurlijk is. Voor hem dus geen gebak, kant-en-klaarmaaltijden, suikerhoudende frisdranken of snoep, maar volkorenbrood, veel groente, vlees en vis met mate en natuurlijke kruiden en specerijen. Denkt hij alleen maar dat het gezond is, of is het echt gezond? “Het ís gezond en het heeft mijn leven veranderd,” zegt hij. “Ik ben altijd zeer astmatisch en allergisch geweest en elk najaar lag ik plat omdat ik ieder griepvirusje meepakte. Anderhalf jaar geleden heb ik de keus gemaakt om alleen nog maar te eten wat natuurlijk is en wat God ons heeft voorgeschreven en nu merk ik voorzichtige resultaten: ik voel me fitter, ik ben wel verkouden, maar nog niet ziek geweest dit najaar en m’n astma is al voor de helft verminderd, ondanks dat ik gestopt ben met de medicijnen.” In het begin is het wennen, geeft hij toe, omdat ook je smaak is aangetast door bijvoorbeeld te veel onnatuurlijke suikers. “Maar nu zou ik niet meer terugwillen. Voor geen goud. Natuurlijk eten is véél lekkerder en ik voel me veel beter.”

Het Genesisdieet, dr. Gordon S. Tessler,
Uitgeverij Bread of Life, Vlissingen, ISBN: 90-75226-21-7

--:--